Boyadan savunmaya kadar pek çok sektörde kullanılan niş bir metal olan bizmut, Pekin'in ABD Başkanı Donald Trump'ın ticaret saldırısına yanıt olarak ihracat kısıtlamalarını başlattığı Şubat ayı başından bu yana olağanüstü bir yükseliş gösterdi.
Bizmut, Trump'ın Çin mallarına ilk etapta yüzde10'luk bir ithalat vergisi koymasının ardından Çin'in kontrollü ihracat listesine eklenen beş malzeme arasında yer aldı. Çin'den yapılan bizmut ihracatı Şubat ayında düşerek küresel piyasayı daralttı ve fiyatlarda yüzde 500'e yakın bir artışa yol açtı.
Çin, Washington ve Pekin arasında yoğunlaşan jeopolitik rekabete dahil olan bir dizi stratejik malzemenin üretimine hakim. Perşembe günü Trump, selefi Joe Biden'ın hamlelerine ek olarak, kritik minerallerin ABD'de daha fazla üretilmesini teşvik etmek için acil durum yetkilerine başvurdu.
Bizmutun son yedi hafta içindeki şiddetli fiyat hareketi, Pekin'in ulusal güvenlik için önemli görülen malzemelerin akışını sarsma yeteneğini gösteriyor. Amerika Birleşik Devletleri Jeolojik Araştırmalar Kurumu'na göre, Çin dünyadaki rafine bizmutun yaklaşık yüzde 80'ini üretirken, ABD 2013'ten bu yana hiç üretim yapmadı. Amerika bizmut ihtiyacının yaklaşık üçte ikisini Asya ülkesinden karşılıyor.
Ülkenin gümrük idaresine göre Çin'in bizmut ihracatı Şubat ayında 458 tona gerileyerek geçen yılın aylık ortalamasının yarısından daha az oldu. Fastmarkets Ltd. tarafından takip edilen gösterge küresel fiyatlar, Pekin'in 4 Şubat'taki eyleminden önce pound başına 6 dolar iken, bu hafta neredeyse 35 dolara fırladı.
ALTERNATİF ARAYIŞLARI VAR
Bu on yıl içinde bizmut gibi metalleri çıkarmayı hedefleyen Fortune Minerals Ltd. şirketinin CEO'su Robin Goad verdiği bir röportajda "Dünyanın en büyük bizmut tedarikçisi olan Çin, ihracat kısıtlamalarıyla kendi ayağına kurşun sıkıyor ve bu da fiyatlarda büyük artışlara neden olarak müşterileri alternatif malzemeler aramaya teşvik edebilir. Bu uzun vadede piyasa için iyi değil" dedi.
Bizmut, otomotiv kaplamalarından ilaçlara ve düşük sıcaklık alaşımlarına kadar her alanda kullanılıyor. Çin'in ihracat onayı için yüksek incelemeye tabi mallar listesinde genişleyen bir metal grubuna katıldı. Bunlar arasında tungsten, molibden, indiyum ve tellür de yer alıyor. Daha önceki bir ihracat kontrol turuna dahil edilen antimon fiyatları bir yıl öncesine göre yüzde 300 daha yüksek.
Washington ve Pekin arasındaki gerilimin tırmandığı son haftalarda Çin borsalarında da kritik mineral üreticilerine yönelik bir hareketlilik söz konusu. Kurşun ve çinko üretiminin bir yan ürünü olarak bizmut üreten Zhuzhou Smelter Group Co. bu ay yüzde 24 yükselirken, Şangay borsasındaki kazanç yüzde 2'nin altında kaldı.
USGS'ye göre, ABD'deki tek önemli yerli bizmut kaynağı, son beş yıldaki arzın yüzde 3 ila yüzde 10'unu oluşturan geri dönüştürülmüş alaşımlardan elde ediliyor. Malzeme bazı kurşun cevherlerinde bulunabilir, ancak ABD'deki son yerli birincil kurşun izabe tesisi on yıldan uzun bir süre önce kapatmıştı.
Çin'in yerli bizmut külçelerinin fiyatı ihracat kısıtlamalarından bu yana iki katına çıktı. Mysteel Global analisti Chen Qiqi'ye göre, tüccarlar piyasadan malzeme çekerek fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturuyor.
