Asgari Ücret Tespit Komisyonu’na yaptıkları itirazın reddedilmesi üzerine açıklama yapan Kıbrıs Türk İşverenler Sendikası, gelecekte asgari ücrette yaşanacak yüksek artışların, Devlet Hayat Pahalılığını düşürücü tedbirler almadığı sürece, Asgari ücretin ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerini önlemek için Asgari ücret yasasına göre yeterli verilerle toplanmayan, bu asgari ücret toplantılarının yasaya uygun hala gelmesinin sağlanması için, mahkemeye gideceklerini duyurdu.
Yapılan yazılı açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Asgari ücret devlet kanadı ‘’ ‘işveren tarafı masaya bir rakam koyamadığı için asgari ücret değişmedi’ dedi. Bu açıklama yanlış. İtiraz nedenimiz, asgari ücret önerisini komisyonda tartışmak için bize yeteri kadar kriter verilmemesidir. Tek bir hayat pahalılığı kriteri ile asgari ücret belirlenemez. Bu kriter de asgari ücretten de etkilenen , yaşanan Hayat pahalılığı nedeniyle çalışmıyordu. 2020-2024 yılları arasında hayat pahalılığı yedi misli artarken, asgari ücret 11 misli arttı. Dolar, sterlin ve Euro yaklaşık 6 misli arttı. Bu bize asgari ücrette kullanılan kriterin sağlıklı olmadığını net olarak gösteriyor. Bizim itirazımız rakama değil, asgari ücretin sağlıklı belirlenememesinedir. Bir başka ifadeyle esasa değil usule itiraz ettik.
Milli gelirde herhangi bir artış olmadan reel olarak kısa surede yapılan maaş ve ücret artışlarının ekonomik bir dayanağı yoktur. Hükûmetin kamu görevlilerine yaptığı artışı da karşılayacak bir kaynak devlet gücüne rağmen olmadığından borçlanılacaktır. Özel sektörün böyle bir şansı da yoktur.
Ancak diğer taraftan enflasyon ve hayat pahalılığı ile devlet kasası boşalırken asgari ücret konusunda işverene yeterli destek vermezken ve batma noktasındaki işverenleri koruyucu tedbirler almazken sendikaların da dediği gibi belirli kuruluşlara bazı aflar getiriyorsunuz. Üzülerek izliyoruz. Bu rekabete de aykırıdır.
Asgari ücret birçok ülkede fert başına düşen milli gelirin %30 ile %50 arasında olmasına rağmen bizde bu oran %90'la ulaşmıştır. Bunun dünyada benzeri olmadığı gibi sürdürülmesi mümkün değildir.
Ülkemizi kendi elimizle rekabet edemez duruma getiriyoruz. Başta Turizm, Eğitim, İnşaat sektörleri olmak üzere çok büyük çıkmazlarla karşı karşıya kalacagiz. Alınan kararlar maalesef ekonomik akla göre değil popülist siyasi kararlar olup ekonomimize agir darbe vuracaktır.
KKTC de Brüt Asgari Ücret, 2013-2022 periyotunda 400 Stg civarında belirlenirken, 2022-2023 periyotunda 600 Stg, 2024 de ise 800 stg nin üstünde belirlenmiştir.
2021 yılında Yıllık Enflasyon(hayat pahalılığı) %46 olarak gerçekleşmesine rağmen, 2021 Şubat ayında 4,400 TL olan brüt asgari ücret, 2022 şubat ayında 7,000 TL ye yükseltilerek, Asgari Ücret %59 oranında,
2023 yılında Yıllık Enflasyon(hayat pahalılığı) %83,61 olarak gerçekleşmesine rağmen, 2023 Ocak Ayında 13,563 TL den Ocak 2024 de 27,587 TL ye yükseltilerek Asgari Ücret %103,50 oranında arttırılmıştır.
Asgari ücret Tespit Komisyonu yasasının 4. maddesi, asgari ücretin belirlenirken,
a. Devlet Plânlama Örgütü ile Ticaret Bakanlığınca saptanan geçim indeksini; b. İşçi ve ailelerinin insanca yaşam için gereksinmelerini;
Hayat pahalılığı ve genel seyrini;
Çalışanların yasalara dayalı olarak elde ettikleri sosyal güvenlik menfaatlerini; e. Verimlilik, istihdam ve devamlılık gibi benzer ekonomik faktörler;
çalışanların, Ulusal gelirden sosyal adalete dayalı pay alabilmesini ; dikkate alır der.
Sosyal yaşamda üç ayaktan biri olan işçilerimizin refahı biz Kıbrıs Türk İşverenler Sendikası’nın en vazgeçilmez dileğidir ancak asgari ücrete , devletin hayat pahalılığını durdurmadan yapacağı zamlar işçimizin yaşamına olumlu bir artış olarak değil sadece kontrolsüz şekilde pahalanan yaşamda işverenleri batırmaktan başka sonuç vermeycek ve işçimizin hala geçinemediği ve maaşların güneye kaçtığı bir ortama dönüşecektir.
İşverenin cebinde olmayan bir paranın verilmesiyle ilgili bir pazarlık yapılamaz. İşveren batıyor. Sendikalar yapılan zamların sürekli artığına dikkat çekiyor. Doğrudur. Devletin hayatı ucuzlatma konusunda hiç bir projelerini göremiyoruz .
Bugün kesinleşen asgari ücret bir fiyaskodur. Biz de Kıbrıs Türk İşverenler Sendikası olarak Asgari ücretin önümüzdeki gelecekte sağlıklı şartlarda ve yasaya uygun olarak tayinini sağlamak için mahkeme sürecini başlatıyoruz.
Kontrolsüz bir şekilde artan asgari ücret hayat pahalılığını artırarak, çalışanların cebinde kalmayacak, ekonomide bir kansere dönüştü. Memleket kontrolsüz pahalılıkla bir uçuruma doğru sürükleniyor. Buna bir çözüm bulmak zorundayız…”
