Dünyayı saran Gıda krizinde kötünün kötüsü dönemi henüz yaşamadık. Rus-Ukrayna çatışmasından dolayı sıkışıp kalan yaklaşık 20 milyon ton 2021 üretimi tahılın, Türkiye'nin girişimleri ile yaklaşık 10 milyon tonu mobilize edildi ve Dünyaya dağıtıldı. Ülkelerin kendi mevcut stoklarına ilaveten taşınan bu tahıl bir miktar piyasaları rahatlattı ve 2022 atlatıldı. 2023 te gelmekte olan büyük krizin birinci nedeni; 30 milyon ton üretime ve 20 milyon ton ihracata sahip olan Ukraynada, ağır savaş şartları nedeniyle 2022-23 dönemi için %35-40 daha az üretim bekleniyor olmasıdır.
Buna Rusya'ya kaybettiği yaklaşık 3,8 milyon hektar tarım arazisini de eklersek, Ukrayna'nın önümüzdeki sezon tahıl üretiminin 14-15 milyon tonu dahi bulamayacağı öngörülüyor.
İkinci nedeni; Dünyanın en büyük Gübre üreticilerinden birisi olan Rusya'nın maruz kaldığı yaptırımlar nedeniyle Dünyadaki Gübre fiyatlarının daha da yükselecek olması. Yüksek gübre fiyatları, Afrika kıtasında %25-30, Asya'da %15, Avrupa'da %10 üretim kaybına neden olacağı öngörülüyor.
Dünyanın, toplam yıllık buğday üretimi 775 milyon ton olduğunu göz önünde bulundurursak, bunun yaklaşık 20 milyon tonu sadece Ukrayna'da eksilecek. Diğer Kıtalardaki kayıpları da eklersek 70-80 milyon tondan fazla kayıp yaşanması muhtemel. Bu kayıp çok görünmeyebilir ancak şunun için önemli; Talep esnekliği düşük tarımsal ürünler için Tarım Ekonomisinde King kanunu diye bir kanun vardır. Bu kanuna göre buğday arzındaki %10 luk azalma fiyatlarda %100 lük artışa neden olur. Yani, 775 milyon tondan 75 milyon ton eksilirse ki bence öyle görünüyor, King kanunu geçerli olabilir. Netice itibariyle, şahsi öngörüm 2023 yılı özellikle tahıl için korkunç fiyatların görüleceği, kıtlıkların yaşanacağı, makarnanın bile altın olacağı bir yıl olacak. Şayet, Hükümet Halkın Gıdaya Erişimini garanti altına almak istiyorsa şimdiden acil önlem alması şarttır...
