Fatih sondaj gemisi, 26 Aralık'ta Çaycuma -1 sahasında son çalışmada 58 milyar metreküp üretilebilir doğal gaz rezervi buldu. Yeniden değerleme çalışmaları neticesinde Rezerv artışı 112 milyar metreküp ile birlikte Toplamda doğal gaz rezervimiz, 710 milyar metreküp oldu.
170 kilometreden oluşan ana iletim hattı tamamlanıyor. Gazı karada işleyecek tesis tamamlanmak üzere, yapım sürecinin %85'lik kısmı sona erdi. İlk etapta tesiste işlenecek doğal gaz miktarı günlük 10 milyon metreküp olacak. Ekiplerin çalışmaları sürüyor. Mart ayının sonlarında ilk gaz ulusal sisteme verilecek. İkinci aşamada ise bu miktar, 40 milyon metreküp seviyesine çıkacak. Deniz tabanında açılan kuyu sayısı 10. Burada en az 30 kuyu açılmış olacak. 2026 yılında kuyu açma işlemleri tamamlanacak.
Tuna-1: 405 milyar metreküp
Amasra 1: 135 milyar metreküp
Çaycuma-1: 58 milyar metreküp
Rezerv artışı: 112 milyar metreküp
Sakarya Gaz Sahası'nda yeniden değerleme çalışmaları sonucu doğal gaz rezervi 710 milyar metreküp olarak açıklandı.
Petrol ve gaz fiyatlarını tek tek şirketler değil borsalar ve piyasa arz ve talep güçleri belirler. Ham petrolün fiyatı pompaya ödediğimiz fiyatın birincil belirleyicisidir. Gaz fiyatları ise petrole endexlidir.
Rezervin ilk tespit edildiği günde uluslararası piyasada gazın metreküp fiyatı, 18 sent civarındaydı. Türkiye’nin önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde şebekeye verme hedefiyle çalıştığı doğal gazın değeri, Rusya- Ukrayna savaşı nedeniyle 8'e katlandı. Savaşın hemen öncesinde doğal gazın metreküpü uluslararası piyasalarda 70 sente çıktı. Rusya’nın Ukrayna’ya girmesi ile birlikte dünya genelinde gazın fiyatı hızla yükselmeye başladı. Doğal gazın fiyatı metreküp fiyatı 1.2 dolara çıktı. Ancak, bugüne gelince doğal gazın metreküp fiyatı 1.5 dolara çıktı.
İlk keşfin ardından Karadeniz gazının değeri % 830 oranında artış göstermiş oldu. Karadeniz gazının ekonomik piyasa değeri ise;
710 milyar m3 X $1.50m3= 1,029 Trilyon dolar.
Dip Not : Sakarya gaz sahasının 1 trilyon metre3 potansiyele sahip olduğunu 27 Ağustos 2020'de Tuna 1 keşfi yapıldığında Facebook'ta yazmıştım. Sakarya gaz sahasının 1 trilyon metre3 potansiyele sahip olduğunu DeGolyer ve MacNaughton, merkezi Dallas, Teksas'ta bulunan ve Houston, Moskova, Astana, Buenos Aires ve Cezayir'de ofisleri bulunan bir petrol danışmanlık şirketinin raporu BAKANLIK tarafından kamuoyuna duyuruldu.
Karadeniz'de Sakarya Gaz Sahası bu sahada ikinci aşamaya geçilmesiyle Türkiye'nin dış kaynaklara bağımlılığı azalacak. Karadeniz'deki keşif Türkiye'ye derin sularda yeni keşiflerin önünü açacak.
Karadeniz gazı Türkiye'nin arz güvenliğinde önemli bir proje...
Sakarya Gaz Sahası 2023'ün başlarında üretime başlayacak olması bu sanayide güzel bir haber. TPAO bu sahadan 1. fazda günde 10 milyon metreküp, yılda ise yaklaşık 3,65 milyar metreküp doğal gaz üretmeyi hedefliyor. 2.faz 2026'da pik yaparak yılda 20 milyar metreküpe ulasacak. Bu üretim, Türkiye'nin evsel olarak 20/25 YILLIK tüketimine ve doğal gaz arzına kademeli ancak sağlam bir ilave olacak.
4200 kişinin gece gündüz çalıştığı dev projede, denizin 2200 metre altına enerji üssü kuruluyor. Deniz tabanında olan bu enerji üssündeki 10 kuyuya kuyubaşı vanaları yerleştirilecek. Bu vanaların birinin ağırlığı 65 ton civarında. Deniz tabanına yerleştirilecek olan kontrol ünitesi ise 260 ton. Gaz bir 2000 metre daha aşağıdan deniz tabanına kurulacak bu enerji üssüne gelecek ve oradan kıyıya boru hattıyla taşınacak. Yani gazın çıktığı alan 4200 metre aşağıda.
Karadan 170 km açıktaki 10 kuyuluk alandan kıyıya gazı taşımak için boruların döşenmesinde de aynı anda 30 gemi çalışacak. Süreçte boru hattı için deniz altındaki uçurumlar tıraşlanacak, boşluklar doldurulacak. Yani süreçte Türkiye birçok ilklere ve rekorlara da imza atacak.
2023’ün ilk çeyreğinde konutlarda kullanılmaya başlanacak olan Karadeniz gazının karayla buluşturulması için Filyos’ta yoğun mesai harcanıyor. 250’ye yakın mühendis sahada ve 16 gemi de denizde sürekli çalışıyor.
Denizin 2200 m derinliğinde çalışılıyor. Oradan da 1500-2000 m daha aşağıya gaz sahasına iniliyor.
Karadan başlayarak boru indirmeye başlanıldı. İlk olarak sığ kısımlarında olacak. Sonra derin denizde boru indirme başlayacak.
Boruları döşerken deniz tabanına oturması gerekiyor.
En kritik nokta ilk 10 km. Karadan 10 km açığa kadar çok engebeli. Oraları tıraşlama, doldurma gibi işlemlerle boru yatağı oluşturulacak.
4 sondaj gemimiz var. Fatih kuyuyu açıyor. Kanuni kuyunun içinde rezervuarların deliklerini açıyor. Yavuz dev kontrol vanalarını yerleştiriyor.
Gemi, denizin 2000 m altına boruyu nereye koyacağını tam olarak biliyor.
Boruları denize yerleştirmede 2 gemi kullanılacak.
3 hat olacak. Biri gaz getirecek boru, diğeri antifrizi götürecek boru diğeri de elektrik, fiber optik, hidrolik gibi ihtiyaçları karşılamak için küçük küçük borulardan oluşan bir boru.
Birinci fazda 10 kuyu var. Bunların arasındaki mesafe 12 km.(Bir uçtan diğer uca) Yavuz, kuyubaşı vanalarını yerleştiriyor. Türkali-2’ye yerleşti. Diğerleri de plan dahilinde yerleştirilmeye devam ediyor.
Bu projede birçok dünya devi şirket de taşeron olarak çalışıyor. Kazık çakmada dünyada 4 tane olan makinenin 2’si şu anda Türkiye’de. Karadaki borular 2 metre yer altında olacak. Projenin dijital olarak ikizi de kuruluyor. Yani sistem kurulduğu zaman üretim insansız olacak ve orada denizde bir gemi beklemeyecek. Kablolar sayesinde uzaktan kumanda edilecek. Sensörlerden gelen bilgilerle bilgisayardan her şeyi görülecek ve müdahale edilecek. 50 bin sensör olacak. Vanaları açılıp kapanması da buna dahil.
